Tìm hiểu Ethiopia: thông tin thị trường và cơ sở hạ tầng
Nếu bạn đang tìm hiểu và chuẩn bị kinh doanh tại Ethiopia thì bài viết dưới đây của Fastrans sẽ rất hữu ích. Với kinh nghiệm và hiểu biết thị trường của mình, Fastrans sẽ là đối tác đồng hành cùng sự phát triển và thịnh vượng của bạn.
Toàn cảnh thị trường Ethiopia
Ethiopia, với hơn 120 triệu dân vào năm 2023, là quốc gia đông dân thứ hai ở châu Phi, chỉ sau Nigeria. Trong giai đoạn trước 2019, kinh tế Ethiopia tăng trưởng mạnh mẽ với tốc độ trung bình 9,5% mỗi năm, nhờ vào các khoản đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng công cộng, đưa quốc gia này vào nhóm những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới.
Vì sao nên kinh doanh tại Ethiopia?
- Thị trường nội địa lớn và trẻ: Ethiopia là quốc gia đông dân thứ hai ở châu Phi với hơn 70% dân số dưới 30 tuổi. Sự phát triển kinh tế bền vững của đất nước này đã mở rộng sức mua của tầng lớp trung lưu đang gia tăng.
- Chi phí sản xuất thấp: Chi phí đất đai, lao động và năng lượng tại Ethiopia thấp hơn so với nhiều thị trường khác, cả ở châu Phi và trên toàn cầu, mang lại lợi thế cạnh tranh lớn cho các công ty.
- Cải cách kinh tế đang diễn ra: Ethiopia đang tiến hành tự do hóa thị trường và tư nhân hóa doanh nghiệp nhà nước, mở ra nhiều cơ hội mới cho các công ty nước ngoài
Một số thách thức khi tiếp cận thị trường Ethiopia
Thiếu hụt ngoại tệ và các rào cản hành chính là thách thức lớn đối với doanh nghiệp nước ngoài tại Ethiopia. Các doanh nghiệp đối mặt với việc chậm trễ trong thanh toán, khó khăn trong tiếp cận ngoại tệ, và các vấn đề như tắc nghẽn chuỗi logistics, tham nhũng, chi phí vận chuyển cao, quyền sử dụng đất phức tạp và thuế không ổn định. Nền kinh tế Ethiopia, dù đã tăng trưởng mạnh, vẫn chịu ảnh hưởng từ xung đột nội bộ, hạn hán, và biến động giá hàng hóa, đặc biệt là giá cà phê.
Hạ tầng logistics tại Ethiopia
Vận tải hàng không rất phát triển
Trong thập kỷ qua, Ethiopian Airlines (EAG) đã duy trì tốc độ tăng trưởng doanh thu trung bình 20% mỗi năm, nhờ vào việc mở rộng dịch vụ vận chuyển hàng hóa. Với hơn 120 điểm đến tại 70 quốc gia và số lượng máy bay lớn nhất châu Phi, EAG đang tạo ra nhiều cơ hội trong lĩnh vực hàng không.
Với tầm nhìn 2035, EAG đặt mục tiêu tăng gấp đôi số lượng máy bay lên 271 chiếc, mở rộng số điểm đến quốc tế lên 207, và đạt doanh thu 25 tỷ USD vào năm 2035. Để hiện thực hóa mục tiêu này, EAG đã mua 115 máy bay thương mại, với Boeing và Airbus là những đối thủ cạnh tranh chính. EAG cũng đang mở rộng mạng lưới khắp châu Phi thông qua các đối tác chiến lược tại Cộng hòa Dân chủ Congo, Zambia, Mozambique, và nhiều quốc gia khác.
Các loại hình vận tải khác đang dần cải thiện
Ethiopia không giáp biển nên cần dựa vào cảng Djibouti làm cửa ngõ chính cho thương mại quốc tế. Với sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và sự ra đời của Khu vực Thương mại Tự do Lục địa Châu Phi, nhu cầu vận tải hàng hóa và công cộng ở Ethiopia ngày càng tăng. Hiện tại, ngành vận tải của Ethiopia chủ yếu do khu vực công chi phối, với hạ tầng đường bộ, đường sắt, hàng hải, logistics, và hàng không đều do chính phủ độc quyền.
Tuy nhiên, trong những năm tới, tình hình sẽ thay đổi khi chính phủ Ethiopia đang cam kết mở cửa cho khu vực tư nhân tham gia nhiều hơn vào ngành vận tải, bao gồm các dịch vụ vận tải công cộng, vận tải hàng hóa, giao nhận vận tải, và các chuyến bay thuê bao. Điều này sẽ tạo ra nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp tư nhân trong ngành vận tải của Ethiopia.
Thuế và thủ tục xuất nhập khẩu
Hàng hóa nhập khẩu vào Ethiopia chịu những loại thuế gì
Ethiopia không phải là thành viên của WTO nên không có cam kết về thuế. Hàng nhập khẩu chịu thuế VAT 15%, nhưng một số mặt hàng thiết yếu như lúa mì, dầu ăn, đường, và dịch vụ như giáo dục, y tế, vận tải được miễn thuế. Xe điện cũng được miễn VAT khi nhập khẩu và bán trong nước. Một số ngành như dệt may và da thuộc có mức thuế cao để bảo vệ khỏi cạnh tranh từ bên ngoài.
Chính phủ Ethiopia cung cấp ưu đãi nhập khẩu miễn thuế cho các nhà đầu tư trong khu công nghiệp, đặc biệt là những người xuất khẩu hàng hóa. Ethiopia có hơn 20 khu công nghiệp và một khu thương mại tự do tại Dire Dawa để thu hút đầu tư và tăng cường thương mại.
Ethiopia hiện đang gia nhập COMESA (Thị trường chung Đông và Nam Phi). Hàng hóa từ các nước COMESA được hưởng ưu đãi thuế từ 0-10%. Khi Ethiopia hoàn tất việc gia nhập COMESA, thuế và thuế quan sẽ được miễn.
Hàng hóa nhập khẩu vào Ethiopia cần có các giấy tờ gì?
– Agency agreement
– A bank permit
– A bill of lading or airway bill
– Certificate of origin
– Commercial invoices
– Customs import declaration
– Foreign exchange authorization
– Import license
– Insurance certificate
– Packing list
– Tax identification number (TIN) certificate
– Pre-shipment inspection clean report of findings
– Transit document
– Value added tax (VAT) Certificate.
Thương mại điện tử tại Ethiopia
Thương mại điện tử ở Ethiopia vẫn còn mới mẻ và chưa được sử dụng rộng rãi. Các ngân hàng tại đây sử dụng thẻ ghi nợ và máy ATM, nhưng chưa phát hành thẻ tín dụng. Phần lớn người dân Ethiopia không có thẻ tín dụng, và kết nối internet thường chậm, đắt đỏ và không ổn định. Tuy nhiên, dịch vụ internet đã được cải thiện nhờ kết nối cáp quang biển qua Djibouti, và từ năm 2020, các giao dịch điện tử cùng hóa đơn điện tử đã được hợp pháp hóa.
Hiện nay, các ngân hàng Ethiopia cung cấp dịch vụ giao dịch qua di động, internet và thẻ, nhờ vào việc triển khai hệ thống ngân hàng điện tử trực tuyến theo thời gian thực, giúp thu hút thêm nhiều khách hàng. Tuy nhiên, hệ thống cung cấp dịch vụ tài chính số vẫn cần được cải thiện nhiều. Các công ty nước ngoài hiện đang đóng vai trò nhà cung cấp công nghệ cho các dự án tài chính toàn diện của chính phủ Ethiopia.